Jacinda Ardern kreeg vorig jaar veel lof voor haar corona-aanpak. ap
De omikronvariant van het coronavirus, die pas vlak voor het weekend zijn naam kreeg, heeft al een grote impact op de wereld. Vrijdag panikeerden de beurzen van Londen tot New Delhi, meerdere landen voerden prompt nieuwe reisbeperkingen in. Eén politieke leider bleef opvallend kalm: de Nieuw-Zeelandse Jacinda Ardern. ‘Bij de opmaak van ons coronabeleid hebben we de komst van nieuwe varianten ingecalculeerd’, verklaarde de premier bij Reuters over de nieuwe variant. ‘We behouden onze gezondheidsmaatregelen en ons grensbeleid.’
Nieuw-Zeeland koos er twee jaar geleden voor om zijn grenzen volledig te sluiten. Pas in april 2022 zullen gevaccineerde reizigers weer welkom zijn. Op de luchthaven is er ook speciale infrastructuur om Nieuw-Zeelandse terugkeerders en anderen van elkaar te scheiden. ‘We kijken naar de seizoensontwikkelingen van corona in andere landen en leren daaruit’, herhaalde Ardern. Doordat Nieuw-Zeeland zich daarbij inspireert op ‘goede leerlingen’ in de regio – met name Taiwan en Zuid-Korea – hield het corona goed onder controle.
Nieuw-Zeeland kwam de coronacrisis door met dank aan een streng opsporingsbeleid, waarbij steden in hermetische quarantaine gingen, zodra er besmettingen opdoken. De regering voorziet in een overzichtelijke ‘barometer’ om het risiconiveau te communiceren naar de bevolking. Als een stad naar alarmniveau 2 of 3 gaat, liggen de bijbehorende regels al vast. Binnenkort komen er vaccinpasjes voor restaurants en fitnesszaken.
Ethische algoritmes
Net als andere regio’s bleef het eiland niet gespaard van online extremisme tegen het coronabeleid en desinformatie over vaccins. Maar ook daar doet de overheid actief aan voorlichting. Volgens Alexander Gillespie, jurist bij de Universiteit Waikato, is er al bij al voldoende vertrouwen in het politieke systeem en worden mensen aangespoord om het te melden als ze iets zien dat niet klopt. De overheidswebsite over vaccins geeft mensen ook de kans om online desinformatie aan te geven. Ardern zelf wil binnenkort de technologiesector reguleren met een plan voor ‘ethische algoritmes’.
De aanpak van Ardern, die veel verantwoordelijkheid legt bij de gemeenschap maar ook strenge, effectieve maatregelen van bovenaf oplegt, kreeg in 2020 lof van infectiologen in het wetenschappelijk tijdschrift The Lancet. België kopieerde Arderns gebruik van de term ‘ons team van vijf miljoen Nieuw-Zeelanders’. Bij de verkiezingen van 2020 beloonde dat ‘team van vijf miljoen’ Ardern ruimschoots voor haar keuzes. Nieuw-Zeeland verloor maar 41 mensen aan corona.
Maar of ‘fort Nieuw-Zeeland’ daarmee nu echt veilig is voor de deltavariant en de nieuwe omikronvariant, is nog niet zeker. Op dit moment schieten de besmettingen omhoog en klaagt het zorgpersoneel over de immense werkdruk. Een meerderheid van alle bedden op intensieve zorg in Auckland is bezet.
In elk geval gaat Nieuw-Zeeland de zomer in met een vaccinatiegraad van ongeveer 83 procent en boosterprikken zijn vanaf deze maand beschikbaar voor elke meerderjarige. Het ‘zerotolerantiebeleid’ dat Nieuw-Zeeland de afgelopen twee jaar hanteerde, heeft Ardern alvast vorige week uitgezwaaid, mede onder druk van de toeristische industrie. Eerst wou ze daarvoor wachten op een vaccinatiegraad van 90 procent, maar daarin is ze dus versoepeld. ‘Voortaan zullen we leren leven met het virus’, beloofde ze.